MEDIACJE – TWÓJ SPOSÓB NA ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Mediacja (łac. mediatio od mediare 'być w środku, pośredniczyć’ od medius ‘środkowy; bezstronny’) – metoda rozwiązywania sporów, w której osoba trzecia pomaga stronom we wzajemnej komunikacji, określeniu interesów i kwestii do dyskusji oraz dojściu do wspólnie akceptowalnego rozwiązania problemu. Ważne jest, że proces mediacyjny ma charakter dobrowolny, poufny i nieformalny.
Zawód mediatora w Polsce opisuje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 7.08.2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania 60 , nadające kody dla zawodów mediator (263502) oraz mediator sądowy (263507). Rozporządzenie klasyfikuje te zawody w grupie „specjalistów do spraw społecznych”.
Z tej procedury można korzystać w każdej sprawie, w której pojawia się spór czy to natury majątkowej np. spadek, darowizna, zaległa spłata pożyczki czy inne sytuacje wymagające uregulowania wynikające z prawa rodzinnego czy cywilnego gdzie aby doszło do rozstrzygnięcia konieczny jest udział sądu. W sytuacji zawarcia ugody w ramach mediacji unika się ścieżki sądowej.
Dlaczego warto korzystać z usług mediatora? W szczególności z uwagi na skrócenie drogi/ścieżki rozwiązania problemu, po ugodzie mediacyjnej następuje rozwiązanie problemu czy sytuacji spornej. Kolejnym ważnym elementem jest uniknięcie dodatkowego stresu i konieczności wielokrotnych rozpraw, zeznań, zbierania dowodów – te etapy są już zbyteczne. Oczywiście bezspornie – element finansowy – nie ponosisz kosztów procesu czy udziału profesjonalnego pełnomocnika.
W sprawach karnych mediacja ma na celu naprawienie wyrządzonych przestępstwem szkód materialnych i moralnych, pozwala pokrzywdzonemu na wyrażenie jego uczuć, oczekiwań i potrzeb. Sprawcy pozwala przejąć odpowiedzialność za skutki przestępstwa oraz podjąć związane z nią działania. Sprzyja trwałemu zakończeniu konfliktu lub jego załagodzeniu.
Zawsze celem mediacji jest wypracowanie rozwiązania satysfakcjonującego strony konfliktu, a nie ustalenie, kto ma rację w sporze. Mediacja służy załagodzeniu lub wygaszeniu konfliktu istniejącego między stronami, co jest tym łatwiejsze do osiągnięcia, że osoby dotychczas pozostające w konflikcie są równouprawnionymi partnerami w rozmowie, w poszukiwaniu rozwiązania dzielącego ich sporu.
Co jest ważne, nikt nie może narzucać stronom sposobu rozwiązania sporu, to same strony są odpowiedzialne za wynik mediacji. Mediacja koncentruje się na potrzebach i interesach uczestników konfliktu. Stwarza możliwość wypowiedzenia swoich racji w sposób spokojny i przemyślany, co jest możliwe dzięki obecności osoby pośredniczącej w rozmowie, jaką jest mediator.
Kodeks Etyczny Mediatorów Polskich został również ściśle powiązany ze Standardami prowadzenia mediacji i postępowania mediatora ogłoszonymi przez Radę UE w czerwcu 2006 r., wśród których znalazła się m.in. definicja mediacji, wymieniono zasady mediacji (poufność, neutralność, bezstronność) oraz szczegółowo opisano dziesięć standardów, którymi powinien kierować się mediator, prowadząc mediację. Kodeks Etyki Mediatora opisuje również cele mediacji i są to m.in. wsparcie uczestników mediacji w podjęciu wspólnej decyzji o rozwiązaniu konfliktu akceptowalnym przez obie strony, czy dojście do wspólnej decyzji akceptowanej przez jej uczestników.
Koszty przeprowadzenia mediacji są zdecydowanie niższe aniżeli prowadzenie postępowania przed sądem. Koszty mediacji toczącej się na skutek skierowania przez sąd określone są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 czerwca 2016r. w sprawie wysokości wynagrodzenia i podlegających zwrotowi wydatków mediatora w postępowaniu cywilnym.
Natomiast koszty mediacji karnej i z nieletnim sprawcą czynu karalnego pokrywa w całości Skarb Państwa. W przypadku gdy strony zgłosiły się samodzielnie do mediatora (bez skierowania sądu, prokuratora lub policji), to one pokrywają koszty mediacji. W takim przypadku wysokość wynagrodzenia za mediację jest ustalana przez strony i mediatora przed rozpoczęciem mediacji.
Ugoda zawarta przez strony przed mediatorem wymaga zatwierdzenia przez sąd, by mogła uzyskać moc prawną ugody sądowej, tzn. by mogła wywoływać takie same skutki, jak w przypadku, gdyby strony zawarły ugodę przed sądem. Niezbędne jest przy tym złożenie przez stronę wniosku o zatwierdzenie ugody, bowiem sąd z urzędu nie może zatwierdzić ugody. Ani bowiem zawarcie ugody ani też złożenie przez mediatora protokołu w sądzie nie stanowi podstawy wszczęcia postępowania o zatwierdzenie ugody. Wniosek o zatwierdzenie ugody może złożyć każda ze stron samodzielnie. Możliwe jest także złożenie wspólnego wniosku przez pogodzone strony.
Jeżeli ugoda podlega wykonaniu w drodze egzekucji, sąd zatwierdza ją przez nadanie jej klauzuli wykonalności. W pozostałych przypadkach sąd zatwierdza ugodę postanowieniem na posiedzeniu niejawnym. O terminie posiedzenia niejawnego sąd nie zawiadamia stron, doręcza im jedynie odpis wydanego na takim posiedzeniu orzeczenia.
Możliwe jest także zawarcie ugody z udziałem mediatora bez kierowania sprawy do sądu celem zatwierdzenia.
W przypadku zainteresowania przeprowadzeniem mediacji skontaktuj się z nami tel. +48 780117994.
autor: mgr Krystyna Kosak-Burcon
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mediacja https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2023/07/IWS_Siedlecka-Andrychowicz-A._Kodeksy-etyczne-mediatorow-w-Polsce-i-wybranych-krajach, https://poznan.so.gov.pl/mediacje-cywilne-i-rodzinne,m,mg,386,387,397
